ނުވަވަނަ މައްސަލައަކީ މުސްލިމުންގެ ބަލިކަށިކަމުގެ މަސްއަލައެވެ. އަދި ކާފިރުންނާ އަޅާބަލާއިރު، އެބައިމީހުންގެ ޢަދަދު މަދުކަމާއި، ހަތިޔާރާއި އާލާތްތައް މަދުކަމުގެ މައްސަލައެވެ.
ހަމަކަށަވަރުން، ﷲ ވަނީ އެކަމުގެ ފަރުވާ އެއިލާހުގެ ފޮތުގައި ބަޔާންކޮށްދެއްވާފައެވެ. އަދި އެކަލާނގެ އަޅުތަކުންގެ ހިތްތަކުން އެކަށީގެންވާ ފަދަ އިޚްލާޞްތެރިކަމެއް އެކަލާނގެ ދެނެވޮޑިގެންފި ނަމަ، އޭގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އެއުރެންނަށް ވުރެ މާ ބާރުގަދަ މީހުންގެ މައްޗަށް ގަދަވެ، ބަލިކުރެވޭނެކަން ވަނީ ބަޔާން ކުރައްވާފައެވެ.
އެގޮތުން ބައިޢަތުއް ރިޟްވާންގެ އަހުލުވެރީންގެ ހިތްފުޅުތަކުން އެކަށީގެންވާ ފަދަ އިޚްލާޞްތެރިކަމެއް އެކަލާނގެ ދެނެވޮޑިގެން އެ ކަމަށް އިޝާރާތް ކުރައްވައި ވަޙީ ކުރެއްވިއެވެ. ﴿لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ﴾ [ފަތުޙު 18] ”ހަމަކަށަވަރުން، ގަސްދޮށުގައި އެއުރެން ކަލޭގެފާނަށް ބައިޢަތުހިފާ ހިނދު، އެ މުއުމިނުތަކުންނާ މެދު ﷲ ރުހިވޮޑިގެންފިއެވެ. ފަހެ، އެއުރެންގެ ހިތްތަކުގައިވާ ކަންތައް އެކަލާނގެ ދެނެވޮޑިގެންވެތެވެ.“
އެ އިޚްލާޞްތެރިކަމުގެ ނަތީޖާތަކުގެ ތެރޭގައި، އެބައިމީހުންނަށް ކުޅަދާނަވެގެންނުވާ ކަންތައްތަކުގެ މައްޗަށް އެއިލާހު އެބައިމީހުންނަށް ކުޅަދާނަކަން ދެއްވުން ހިމެނޭކަން އެއިލާހު ބަޔާންކުރެއްވިއެވެ. އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ: ﴿وَأُخْرَى لَمْ تَقْدِرُوا عَلَيهَا قَدْ أَحَاطَ اللَّهُ بِهَا﴾ [ފަތުޙު 21]، ”އަދި އެކަމުގެ މައްޗަށް ތިޔަބައިމީހުން ކުޅަދާނަވެގެންނުވާ އެހެން ކަމެއް ވެއެވެ. ހަމަކަށަވަރުން، ﷲ އެކަން ދެނެވޮޑިގެން ވެއެވެ.“ ފަހެ، އެ ކަންކަމުގެ މައްޗަށް އެބައިމީހުން ކުޅަދާނަވެގެން ނުވާކަމާއި، އަދި އެއިލާހު އެ ކަންކަން އިޙާޠާ ކުރައްވާފައި ވާކަން އެއިލާހު ޞަރީޙަކޮށް ބަޔާންކުރެއްވިއެވެ. އެ ކަންކަމުގެ މައްޗަށް އެބައިމީހުންނަށް ކުޅަދާނަކަން ދެއްވައި، އެއީ އެބައިމީހުންނަށް ލިބުނު ޣަނީމާ މުދަލެއް ކަމުގައި ލެއްވެވީ، އެބައިމީހުންގެ އިޚްލާޞްތެރިކަން އެއިލާހު ދެނެވޮޑިގެންވާތީކަން ބަޔާންކުރެއްވިއެވެ.
އެހެންވެ، އަޙްޒާބު ހަނގުރާމައިގައި ކާފިރުން މުސްލިމުންނާ ދެކޮޅަށް ކުރިމަތިކުރި އެ ވަރުގަދަ ޢަސްކަރީ ޙިޞާރުގައި ކަން ހިގައިދިޔަ ގޮތް ބަޔާން ކުރައްވައި ﷲ ވަޙީ ކުރެއްވިއެވެ: ﴿إِذْ جَاءُوكُمْ مِنْ فَوْقِكُمْ وَمِنْ أَسْفَلَ مِنْكُمْ وَإِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَبَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا ١٠ هُنَالِكَ ابْتُلِيَ الْمُؤْمِنُونَ وَزُلْزِلُوا زِلْزَالًا شَدِيدًا﴾ [އަޙްޒާބު 10–11] ”ތިޔަބައިމީހުންގެ މަތިންނާއި، ތިރިން (އެބަހީ: ނަޖުދު ކަރަވީ ފަރާތާއި މައްކާ ވީފަރާތުން) އެއުރެން އައިހިނދެވެ. އަދި ލޯތައް ބޮޑުވެ (ކަންބޮޑުވުމުގެ ސަބަބުން) ލަގޮނޑިވަޅުތަކާ ހަމަޔަށް ހިތްތައް އައިހިނދެވެ. އަދި ތިޔަބައިމީހުން ﷲއާމެދު ހީތައް ކުޅަހިނދެވެ. އެވަގުތު މުއުމިނުން އިމްތިޙާނު ކުރެއްވިއެވެ. އަދި ގަދަވެގެންވާ ގުޑުމަކުން އެއުރެންނަށް ގުޑުން އަރައިގެން ދިޔައެވެ. (އެބަހީ: އެއުރެންގެ ސާބިތުކަން ގެއްލި، އެގޮތްމިގޮތް ވެގެންދިޔައެވެ.)“
މި ބަލިކަށިކަމާއި އަސްކަރީ ޙިޞާރުގެ ފަރުވާއަކަށްވީ ﷲ އަށް އިޚްލާޞްތެރިވުމާއި، އެއިލާހާ މެދު އީމާންކަން ވަރުގަދަކުރުމެވެ. ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ: ﴿وَلَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَصَدَقَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَمَا زَادَهُمْ إلا إِيمَانًا وَتَسْلِيمًا﴾ [އަޙްޒާބު 22]. ”އަދި (ކާފިރުންގެ) ޖަމާޢަތްތައް މުއުމިނުންނަށް ފެނުނު ހިނދު، އެއުރެން ބުނޫއެވެ. މިއީ ތިމަންމެންނަށް ﷲއާއި، އެކަލާނގެ ރަސޫލާ ވަޢުދު ކުރެއްވި ކަންތަކެވެ. އަދި ﷲއާއި، އެކަލާނގެ ރަސޫލާ އިއްވެވީ ތެދުބަހެވެ. އަދި އެއުރެންނަކަށް އެކަމުގެ ސަބަބުން އީމާންކަމާއި، ކިޔަމަންތެރިކަން މެނުވީ އިތުރެއް ނުވެތެވެ.“
ފަހެ، އެ އިޚްލާޞްތެރިކަމުގެ ނަތީޖާތަކުގެ ތެރެއިން، އަންނަނިވި އާޔަތްތަކުގައި ﷲ ބަޔާންކުރައްވާފައިވާ ކަންތައް ހިމެނުނެވެ: ﴿وَرَدَّ اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِغَيظِهِمْ لَمْ يَنَالُوا خَيرًا وَكَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ الْقِتَال وَكَانَ اللَّهُ قَويًّا عَزِيزًا ٢٥ وَأَنْزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُمْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِنْ صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا ٢٦ وَأَوْرَثَكُمْ أَرْضَهُمْ وَدِيَارَهُمْ وَأَمْوَالهُمْ وَأَرْضًا لَمْ تَطَئُوهَا وَكَانَ اللَّهُ عَلَى كُلِّ شَيءٍ قَدِيرًا﴾ [الأحزاب 25 - 27]. ”ކާފިރުވި މީހުން، އެއުރެންގެ ރުޅިވެރިކަމާއެކު، ﷲ (އެއުރެން) ރައްދުކުރެއްވިއެވެ. އެއުރެންނަކަށް އެއްވެސް ހެވެއް ނުލިބުނެވެ. އަދި ﷲ މުއުމިނުންނަށް ހަނގުރާމަކުރުން ފުއްދަވައި ދެއްވައިފިއެވެ. (އެބަހީ: އެއުރެން ގަދަހަނގުރާމައެއް ނުކޮށް އެކަން ނިމިއްޖެއެވެ.) އަދި ﷲއީ، ބާރުވެރިވަންތަ، ޢަޒީޒުވަންތަ ރަސްކަލާނގެ ކަމުގައިވެއެވެ. އަދި އެކަލާނގެ، ފޮތުގެ އަހުލުވެރިންކުރެ އެއުރެންނަށް ވާގިދިން މީހުން، އެއުރެންގެ ކިއްލާތަކުން ބޭލުއްވިއެވެ. އަދި އެއުރެންގެ ހިތްތަކަށް ބިރުވެރިކަން ވެއްދެވިއެވެ. ތިޔަބައިމީހުން (އޭގެ) އެއްބަޔަކު ޤަތުލު ކުރަމުން ގެންދިޔައީމުއެވެ. އަދި އަނެއްބަޔަކު ހައްޔަރުކުރަމުން ގެންދިޔައީމުއެވެ. އަދި އެއުރެންގެ ބިމާއި، އެއުރެންގެ ގެދޮރާއި، އެއުރެންގެ މުދަލާއި، ތިޔަބައިމީހުން އެ ބިމުގައި ފައިތިލަވެސް ޖައްސައިނުލާ ބިމެއް ތިޔަބައިމީހުންނަށް އެކަލާނގެ ލިބިދެއްވިއެވެ. އަދި ﷲއީ، ކޮންމެ ކަމެއްގެ މައްޗަށް ކުޅަދުންވަންތަ ކަލަކުކަމުގައި ވެއެވެ.“
އަދި ﷲ އެބައިމީހުންނަށް ނަޞްރު ދެއްވުމަށް މެދުވެރިކުރެއްވި މި ކަންތަކަކީ އެބައިމީހުން ހީކުރި ކަންތައްތަކެއް ނޫނެވެ. އެއީ މަލާއިކަތުންނާއި ވައެވެ: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيكُمْ إِذْ جَاءَتْكُمْ جُنُودٌ فَأَرْسَلْنَا عَلَيهِمْ رِيحًا وَجُنُودًا لَمْ تَرَوْهَا﴾ [އަޙްޒާބު 9]. މާނައީ: ”އޭ އީމާން ވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ! ލަޝްކަރުތަކެއް ތިޔަބައިމީހުންނާ ހަމަޔަށް އައިހިނދު، ﷲ ތިޔަބައިމީހުންނަށް ދެއްވި ނިޢުމަތް ތިޔަބައިމީހުން ހަނދާންކުރާށެވެ! ފަހެ، އެހިނދު އެއުރެންގެ މައްޗަށް ގަދަ ވަޔަކާއި، ތިޔަބައިމީހުންނަށް ނުފެންނަ ލަޝްކަރުތަކެއް ތިމަންރަސްކަލާނގެ ފޮނުއްވީމެވެ.“
އެހެންކަމުން، އިސްލާމްދީނުގެ ސައްޙަކަމުގެ ދަލީލުތަކުގެ ތެރެއިން ހިމެނޭ އެއް ކަމަކީ، އެ ދީނުގައި ހިފަހައްޓައިގެން ތިބޭ މީސްމަދު ބަލިކަށި ޖަމާޢަތް، ޢަދަދު ގިނަ، ބާރުގަދަ ކާފިރު ޖަމާޢަތުގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަތުމެވެ: ﴿كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ﴾ [ބަޤަރާ 249] ”اللهގެ އިޛުނަޔާ އެކު ކިތައްކިތައް މަދު ޖަމާޢަތުގެ މީހުން، ގިނަ ޖަމާޢަތްގެ މައްޗަށް ގަދަވެގެންފައިވޭ ހެއްޔެވެ؟ ﷲ ވޮޑިގެންވަނީ ކެތްތެރިންނާ އެކުގައެވެ.“
އެހެންކަމުން، ﷲ ތަޢާލާ ބަދުރު ހަނގުރާމައިގެ ދުވަހަށް ނަންދެއްވީ: އާޔަތެއްކަމުގައްޔާއި، އަދި ބައްޔިނާއެއް (ސާފު ހެއްކެއް) ކަމުގައްޔާއި، އަދި ފުރުޤާނެއް (ޙައްޤާއި ބާޠިލު ވަކިކުރި ދުވަހެއް) ކަމުގައެވެ؛ އެއީ އިސްލާމްދީނުގެ ސައްޙަކަމުގެ މައްޗަށް އެ ދުވަސް ދަލީލުކޮށްދޭތީއެވެ.
އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ: ﴿قَدْ كَانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَينِ الْتَقَتَا فِئَةٌ تُقَاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَأُخْرَى كَافِرَةٌ﴾ [އާލު ޢިމްރާން 13]. މާނައީ: ”(ބަދުރު ހަނގުރާމައިގެ ދުވަހުގައި) ބައްދަލުވި ދެބައިމީހުން (ގެ ކަންތަކު)ގައި، ހަމަކަށަވަރުން، ތިޔަބައިމީހުންނަށް ޢިބްރަތެއްވެއެވެ. އެއްބަޔަކީ ﷲގެ މަގުގައި ހަނގުރާމަކުރާ ބަޔެކެވެ. އަނެއްބަޔަކީ ކާފިރު ބަޔެކެވެ.“ އެއީ ބަދުރު ހަނގުރާމައިގެ ދުވަހެވެ.
އަދި ﷲ ތަޢާލާ ވަޙީކުރެއްވިއެވެ: ﴿إِنْ كُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ﴾ [އަންފާލު 41]. ”(އެއީ) ﷲއަށާއި، ޙައްޤާއި ބާޠިލު ވަކިވުމުގެ ދުވަހު، ދެ ލަޝްކަރު ބައްދަލުވީ ދުވަހު، ތިމަންރަސްކަލާނގެ އަޅާގެ މައްޗަށް ބާވައިލެއްވި ތަކެއްޗަށް، ތިޔަބައިމީހުން އީމާން ވާނަމައެވެ.“ އެއީ ބަދުރު ހަނގުރާމައިގެ ދުވަހެވެ.
އަދި ވަޙީކުރެއްވިއެވެ: ﴿لِيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَيِّنَةٍ﴾ [އަންފާލު 42]. ”(އެއީ) ހަލާކުވެގެންދާ ބަޔަކު ސާފު ހެތްކާއެކު، ހަލާކުވެގެން ދިޔުމަށެވެ.“ ބައެއް ޢިލްމުވެރިން ތަޙްޤީޤުކުރައްވާފައިވާ ގޮތުގައި އެއީ ބަދުރު ހަނގުރާމައިގެ ދުވަހެވެ.
އަދި ޢަދަދު މަދު ބަލިކަށި މުއުމިން ޖަމާޢަތް، ޢަދަދު ގިނަ ބާރުގަދަ ކާފިރު ޖަމާޢަތުގެ މައްޗަށް ގަދަވެގަތުމަކީ، އެ މުއުމިނުން ތިބީ ޙައްޤުގެ މަތީގައިކަމާއި، އަދި އެބައިމީހުންނަށް ނަޞްރު ދެއްވީ ﷲ ކަމުގެ ދަލީލެއްކަމާމެދު ޝައްކެއްނެތެވެ. ބަދުރު ހަނގުރާމައާ ބެހޭގޮތުން އެއިލާހު ވަޙީކުރައްވާފައިވާ ފަދައިންނެވެ: ﴿وَلَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَأَنْتُمْ أَذِلَّةٌ﴾ [އާލު ޢިމްރާން 123] ”ހަމަކަށަވަރުން، ތިޔަބައިމީހުން ނިކަމެތީން ކަމުގައިވަނިކޮށް، ބަދުރު ހަނގުރާމައިގައި ﷲ، ތިޔަބައިމީހުންނަށް ނަޞްރު ދެއްވިއެވެ.“ އަދި ވަޙީކުރެއްވިއެވެ: ﴿إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلَائِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِينَ آمَنُوا سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ﴾ [އަންފާލު 12]. މާނައީ: ”ކަލޭގެފާނުގެ ވެރިރަސްކަލާނގެ މަލާއިކަތުންނަށް ވަޙީކުރެއްވި ހިނދު ހަނދުމަކުރާށެވެ! ހަމަކަށަވަރުން، ތިމަންއިލާހު ވޮޑިގެން ވަނީ، ތިޔަބައިމީހުންނާ އެކުގައެވެ. ފަހެ، އީމާންވި މީހުންނަށް ސާބިތުކަން ދެއްވާށެވެ! ކާފިރުވި މީހުންގެ ހިތްތަކަށް ތިމަންއިލާހު ބިރުވެރިކަން ވައްދަވާހުށީމެވެ.“
އަދި ﷲ އެބައިމީހުންނަށް ނަޞްރު ދެއްވާނެކަމަށް ވަޢުދުވެވޮޑިގެންނެވި މުއުމިނުންގެ ސިފަތައް ﷲ ތަޢާލާ ބަޔާންކުރައްވައި، އެ ސިފަތަކުން އެބައިމީހުން އެހެން މީހުންނާ ތަފާތުކުރެއްވިއެވެ. އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ: ﴿وَلَيَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ يَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَويٌّ عَزِيزٌ﴾ [ޙައްޖު 40] މާނައީ: ”ހަމަކަށަވަރުން، ﷲއަށް ނަޞްރު ދޭ މީހަކަށް، އެކަލާނގެ ނަޞްރު ދެއްވާނެކަން ކަށަވަރެވެ. ހަމަކަށަވަރުން، ﷲއީ، ބާރުވެރިވަންތަ، ޢަޒީޒުވަންތަ ރަސްކަލާނގެކަން ކަށަވަރެވެ.“
އަދި އެބައިމީހުންގެ ސިފަތަކުން އެބައިމީހުން އެހެން މީހުންނާ ތަފާތުކުރެއްވިއެވެ. އެއިލާހު ވަޙީކުރެއްވިއެވެ: ﴿الَّذِينَ إِنْ مَكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْكَرِ وَلِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ﴾ [ޙައްޖު 41]. މާނައީ: ”އެއުރެންނީ، ބިމުގައި ތިމަންރަސްކަލާނގެ އެއުރެން ބާރުވެރިކުރައްވައިފިނަމަ، ނަމާދު ޤާއިމްކޮށް، ޒަކާތްދީ، ހެޔޮކަންތަކަށް އަމުރުކޮށް، ނުބައިކަންތައް ނަހީކޮށްއުޅޭ މީހުންނެވެ. ކަންކަމުގެ ނިމުންވަނީ ﷲއަށެވެ.“
އަދި އަހަރެމެން އިޝާރާތްކުރި މި ފަރުވާއަކީ އަސްކަރީ ޙިޞާރަށްވާ ފަރުވާއެއް ކަމުގައިވީހިނދު، އެ ފަރުވާއަކީ އިޤްތިޞާދީ ޙިޞާރަށްވެސްވާ ފަރުވާއެއްކަން، ސޫރަތުލް މުނާފިޤޫންގައި ﷲ ތަޢާލާ އިޝާރާތްކުރައްވާފައިވެއެވެ. އެއީ އެއިލާހުގެ މި ބަސްފުޅުގައެވެ: ﴿هُمُ الَّذِينَ يَقُولُونَ لَا تُنْفِقُوا عَلَى مَنْ عِنْدَ رَسُولِ اللَّهِ حَتَّى يَنْفَضُّوا…﴾ [މުނާފިޤޫން 7]. މާނައީ: ”އެއުރެން (ﷲގެ ރަސޫލާގެ އަރިހުން) ވަކިވެ ހިނގައްޖައުމަށް ދާނދެން ﷲގެ ރަސޫލާ އަރިހުގައި ތިބިބަޔަކަށް ތިޔަބައިމީހުން ހޭދަނުކުރާށޭ ބުނާމީހުންނީ، އެއުރެންނެވެ.“
އަދި މުނާފިޤުން މުސްލިމުންނާމެދު ކުރަން އެ އުޅުނު ކަމަކީ ހަމަ ސީދާ އިޤްތިޞާދީ ޙިޞާރެވެ. ހަމަކަށަވަރުން، އެކަމުގެ ފަރުވާއަކީ އެއިލާހާ މެދު އީމާންކަން ވަރުގަދަކުރުމާއި، ތެދުވެރިކަމާއެކު އެއިލާހުގެ ޙަޟްރަތަށް ކުރިމަތިލުންކަން އެއިލާހުގެ މި ބަސްފުޅުން އިޝާރާތްކުރައްވާފައިވެއެވެ: ﴿…وَلِلَّهِ خَزَائِنُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَكِنَّ الْمُنَافِقِينَ لَا يَفْقَهُونَ﴾ [މުނާފިޤޫން 7]، ”އަދި އުޑުތަކާއި، ބިމުގައިވާ ޚަޒާނާތައް މިލްކުވެގެން ވަނީ، ﷲއަށެވެ. އެހެނެއްކަމަކު މުނާފިޤުންނަކަށް (އެކަމެއް) ނުވިސްނެތެވެ.“
އެހެނީ، އުޑުތަކާއި ބިމުގެ ޚަޒާނާތައް އެއިލާހުގެ އަތްޕުޅުގައިވާ އިލާހު، އެއިލާހުގެ ޙަޟްރަތަށް ރުޖޫޢަވެ، އެއިލާހަށް ކިޔަމަންތެރިވާ މީހަކު ދޫކޮށްނުލައްވާނެއެވެ: ﴿وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا ٢ وَيَرْزُقْهُ مِنْ حَيثُ لَا يَحْتَسِبُ وَمَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ﴾ [ޠަލާޤް 2–3]، ”އަދި ﷲއަށް ތަޤްވާވެރިވާމީހާ (ދަންނާށެވެ!) އެކަލާނގެ އޭނާޔަށް ނުކުންނާނެ މަގެއް ދައްކަވާނެތެވެ. އަދި ހީވެސްނުކުރާފަދަ ގޮތްގޮތުން އެކަލާނގެ އޭނާޔަށް ރިޒްޤު ދެއްވާނެތެވެ. އަދި ﷲއަށް ވަކީލުކުރާ މީހާ (ދަންނާށެވެ!) ފަހެ، އޭނާޔަށް އެކަލާނގެ ފުދެއެވެ.“ އަދި އެކަން އަންނަނިވި އާޔަތުގައި ވެސް ބަޔާންކުރެއްވިއެވެ: ﴿وَإِنْ خِفْتُمْ عَيلَةً فَسَوْفَ يُغْنِيكُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ إِنْ شَاءَ﴾ [ތައުބާ 28]. މާނައީ: ”އަދި ތިޔަބައިމީހުން، ފަޤީރު ވެދާނޭކަމަށް ބިރުގަންނަނަމަ، ފަހެ، ﷲ އިރާދަކުރައްވައިފިއްޔާ، އެކަލާނގެ ފަޟްލު ވަންތަކަމުން، ތިޔަބައިމީހުން މުއްސަނދި ކުރައްވައިފާނެތެވެ.“
ތަރުޖަމާ
ޙައްސާން ޢަބްދުއްރައްޒާޤް
އަދާހަމަ
7 މޭ 2025
ލައިސެންސް
މި ތަރުޖަމާގެ ކޮޕީރައިޓާ ގުޅޭ އެންމެހައި ޙައްޤުތައް ލިބިގެން ވަނީ ތަރުޖަމާ ކުރި ފަރާތަށެވެ.